Navenant Foundation MosaKids

Gertjan Driessen, kinderarts en gespecialiseerd in immunologie en infectieziekten, is sinds vijf jaar medisch afdelingshoofd kindergeneeskunde en geeft leiding aan een ‘ziekenhuis in een ziekenhuis’, zoals hij MosaKids wel eens noemt. “Sinds vorig jaar ben ik ook medisch directeur van het Vrouw Moeder en Kind Centrum hier in het MUMC+, waar het Kinderziekenhuis grotendeels onder valt. Ik woon en werk inmiddels vijf jaar met veel plezier hier in Maastricht en werkte daarvoor onder meer in het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam, waar ik ook ben opgeleid. Het is hier erg prettig werken, goede sfeer, de lijntjes zijn kort, mensen werken makkelijk met elkaar samen, echt een fijne werkomgeving.”

Filosofie
Wat is eigenlijk de achterliggende gedachte om voor kindergeneeskunde aparte funding te doen als het gaat om het werven van sponsorgelden? “Goede vraag. Ik trek kindergeneeskunde altijd wat breder naar ‘zorg voor kinderen’. Kinderen vormen een hele bijzondere groep, met een hele andere problematiek dan bij volwassenen, dus je focus bij het onderzoeken van een kind is ook totaal anders. Grote thema’s bij volwassenen, zoals hart- en vaatziekten, Alzheimer zie je bij kinderen niet zo veel. Daar gaat het vooral om groei en ontwikkeling, waarbij een chronische ziekte het gezond opgroeien van een kind heel erg kan bemoeilijken. Onze filosofie is dat we een gezonde zwangerschap willen die leidt tot een gezonde pasgeborene die gezond op kan groeien. Daarom hebben we in Maastricht een enorme focus op zorg voor kwetsbare zwangeren om die zwangerschap goed te laten verlopen, want vroeggeboorte levert heel veel problemen op, bijvoorbeeld  zuurstofgebrek. We proberen de zorg voor die kinderen te optimaliseren zodat ze kunnen uitgroeien tot gezonde volwassenen. Denk bijvoorbeeld aan aandacht voor een gezonde leefstijl van kinderen, zoals interventies bij obesitas.”

Waar staat het MosaKids als het gaat om kindzorg landelijk? Driessen: “Hier in Limburg hebben alle ziekenhuizen een afdeling kindergeneeskunde, met vooral algemeen kinderartsen. Die doen daar heel veel goeds voor kinderen, maar als het erg complex wordt, komen kinderen naar ons. Dat heeft ermee te maken dat we hier, net als bij volwassenen, specialisten hebben zoals een kinderneuroloog, kindercardioloog, kinderlongarts en kinderchirurg. Landelijk gezien heb je zeven academische kinderziekenhuizen, onder meer in Rotterdam, Amsterdam, Leiden en Maastricht. Deze hebben allemaal een eigen aandachtsgebied. Iets als kinderhartchirurgie doen we hier in Maastricht bijvoorbeeld niet, maar wij doen hier weer dingen die ze elders niet doen.”

Geldstroom
Hoe belangrijk zijn financiële bijdragen van ‘derde partijen’ als het gaat om funding van specifieke onderzoeken? “We hebben feitelijk drie geldstromen. De eerste bestaat uit de gelden die vanuit het MUMC+ in de jaarlijkse begroting staan, dat is de basis. Maar voor specifieke onderzoeken zijn bijna altijd extra gelden nodig, die vooral vanuit fondsen komen. Bijvoorbeeld het Longfonds en KWF en dat noemen we dan de tweede geldstroom. De derde geldstroom zijn allerlei stichtingen en goede doelen, zoals in ons geval de Health Foundation Limburg. Bijdragen zoals die van Navenant aan de HFL zijn voor ons als MosaKids dan ook meer dan welkom, daar kun je je wel iets bij voorstellen. De afgelopen jaren hebben we onder meer dankzij die bijdragen mooie projecten kunnen financieren, zoals het onderzoek naar het voorkomen van complicaties bij kinderen die bij de geboorte zuurstofgebrek hebben gehad of die te vroeg geboren zijn. We proberen daarbij therapieën te ontwikkelen met het toedienen van medicatie en bepaalde stamcellen die schade in zulke gevallen voorkomen. Daaraan gekoppeld zit een doorlopende lijn van onderzoeken. Je moet niet vergeten dat zorg voor kinderen, en daarmee dus ook de onderzoeken, een beetje ’n niche is. Waar het bij ziekten als diabetes bij volwassenen gaat over vele duizenden mensen, spreek je bij kinderen soms maar over enkele tientallen of honderden. Daardoor is zo’n onderzoek kleiner en minder goed zichtbaar, en daarmee is het ook een veel grotere uitdaging om daar funding voor te krijgen. Zo simpel is het helaas soms. Terwijl het resultaat van een kleiner onderzoek soms een enorme impact kan hebben op een kinderleven. Als wij iets goeds doen, zal dat het hele verdere leven van een kind verbeteren.”

Een ander heel concreet project is volgens Gertjan Driessen een door MosaKids ontwikkelde leefstijlinterventie, waardoor kinderen die overgewicht hebben door een combinatie van beweging, coaching en voeding gezonder opgroeien. “Ja, dat is echt een bewezen interventie die nu ook landelijk uitgerold gaat worden. Ook hebben we technieken ontwikkeld waarmee het mogelijk is om op jonge leeftijd astma te kunnen vaststellen en zo zou ik nog even door kunnen gaan. Op heel veel terreinen hebben we echt concrete resultaten kunnen boeken.”

Projecten
Is de keuze welke projecten er opgepakt gaan worden voor MosaKids volledig vrij, of wordt dat mede door MUMC+ bepaald? “In principe wel, maar het is logisch dat het natuurlijk wel moet passen in de algemene doelen en missie van het ziekenhuis. ‘Gezond leven’ staat daarbij centraal. Projecten die we indienen worden daarop getoetst en dat vind ik ook logisch. Ik heb als hoofd van Mosakids wel de visie dat we ons moeten specialiseren op enkele terreinen en niet op alle gebieden heel goed moeten willen zijn. Een van die terreinen is het kwetsbare vroeggeboren kind, andere terreinen zijn bijvoorbeeld stofwisselingsziekten en hersenafwijkingen bij kinderen.”

In totaal werken er zo’n 700 medewerkers in het MosaKids Kinderziekenhuis. “Dat is eigenlijk wel een beetje een ziekenhuis in een ziekenhuis en zo worden we ook gezien. Daarom is het niet zo vreemd dat besloten is daar ook een aparte naam aan te geven.” MosaKids streeft er volgens Gertjan Driessen gericht naar om in de manier van werken de zorg voor kinderen met zo min mogelijk stress en pijn te laten plaatsvinden. “Daar zijn we landelijk gezien naar mijn mening wel een voorloper in. We zorgen dat een kind zo min mogelijk last van procedures heeft, we leggen alles wat we doen uit op het niveau van het kind, etc. Ook kijken we hoe we de familie op een goede manier bij de zorg kunnen betrekken. We vinden dat dat niet tot ‘Maastricht’ beperkt moet blijven maar werken er actief aan mee dat dit ook landelijk zo wordt doorgevoerd. Bijzonder is dat MosaKids ook een Kinderraad heeft, met daarin kinderen die meedenken over verdere verbetering van de zorg. Dat kan gaan van de inrichting van een kamer tot wat kinderen te eten krijgen en hoe ze benaderd worden. Vooral zaken waarmee het gedwongen verblijf in het ziekenhuis zo aangenaam mogelijk kan worden gemaakt.”

Wat is voor MosaKids de grootste uitdaging voor de komende vijf jaar? “We willen zo goed mogelijk voor de kinderen zorgen en in personele zin is dat écht een uitdaging aan het worden als je het hebt over gespecialiseerde medewerkers. Daar zijn we wel continu mee bezig.”

Laatste vraag: Heeft Gertjan Driessen een droombeeld voor de toekomst? “Jazeker, ik zie een kinderziekenhuis voor me waar we de zorg continu verbeteren en we het hele gedachtengoed van het betrekken van de familie bij de zorg voor het kind in de praktijk is doorgevoerd. Dat ouders bijvoorbeeld altijd en overal bij hun kinderen kunnen verblijven, dat is waar we naar toe willen.”